ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΣΑΣ ΚΑΘΩΣ ΜΕΓΑΛΩΝΕΤΕ
Ο κόλπος ανήκει στα εσωτερικά αναπαραγωγικά όργανα της γυναίκας. Αποτελεί έναν ινομυώδη σωλήνα μήκους περίπου 10 εκ., με μεγάλη όμως ελαστικότητα λόγω της σύστασής του κι εξυπηρετεί δύο βασικούς σκοπούς.Τη σεξουαλική δραστηριότητα της γυναίκας, η οποία εξυπηρετεί αφενός την ευχαρίστηση και την ψυχική ισορροπία και αφετέρου την γονιμοποίηση. Ο δεύτερος σκοπός αφορά την έξοδο του εμβρύου και του πλακούντα κατά τη διαδικασία του φυσιολογικού τοκετού.
Ο γυναικείος κόλπος έχει την φυσιολογική του χλωρίδα,τους γαλακτοβάκιλλους,οι οποίοι διατηρούν το ph του κόλπου ελαφρά όξινο. Η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών καθώς και οι κολπικές πλύσεις με αντισηπτικά διαλύματα είναι βασικός λόγος ανάπτυξης κολπίτιδων λόγω καταστροφής της φυσιολογικής χλωρίδας.
Καθώς περνούν τα χρόνια από την εφηβεία στην εμμηνόπαυση, ο γυναικείος κόλπος υφίσταται αρκετές αλλαγές.Τα γεγονότα που είναι καθοριστικά για τις αλλαγές αυτές είναι η ρήξη του παρθενικού υμένα, ο τοκετός, ο θηλασμός και η εμμηνόπαυση.
Ρήξη του παρθενικού υμένα
Ο παρθενικός υμένας αποτελεί μια λεπτή μεμβράνη πάχους περίπου 2 χιλιοστών με αγγεία και νεύρα και βρίσκεται στην είσοδο του κόλπου.Κατα κανόνα έχει μια οπή,από την οποία διέρχεται το αίμα της έμμηνης ρύσης.Υπάρχουν παραλλαγές με δύο (δίθυρος) ή και περισσότερες οπές (ηθμοειδής).
Το πάχος και η ελαστικότητα του παρθενικού υμένα ποικίλλουν με αποτέλεσμα σε κάθε γυναίκα να διαφέρει ο βαθμός δυσκολίας της ρήξης του. Ενας λεπτός και μη ελαστικός υμένας μπορεί να σπάσει με την έντονη άσκηση,με το ποδήλατο,με τη χρήση ταμπόν ή ακόμη και δε τραυματισμό της περιοχής.Αντίθετα,ένας πολύ ελαστικός υμένας μπορεί να παραμείνει ακέραιος μετά την επαφή ακόμη και μέχρι τον τοκετό. Το σύνηθες όμως είναι να διαρρηγνύεται μετά την πρώτη επαφή και η ρήξη μπορεί να είναι μερική ή ολική.
Αυτό εξαρτάται από την ένταση της διείσδυσης ,τη δεξιότητα του συντρόφου και την φύση του υμένα. Ο πόνος και η αιμορραγία μετά την πρώτη επαφή,συνήθως προκαλούν στις νέες γυναίκες που ξεκινούν τη σεξουαλική τους ζωή αίσθημα αγωνίας και φόβου.Η πραγματικότητα όμως δεν είναι ακριβώς έτσι διότι η αιμορραγία συνήθως είναι σταγονοειδής και κρατά μια ως τρεις μέρες. Κατά κανόνα μέσα σε διάστημα δύο εβδομάδων ο υμένας θα έχει επουλωθεί πλήρως και δεν θα είναι πλέον ορατός. Η σωστή προετοιμασία και συνεργασία του ζευγαριού είναι η μυστική συνταγή για μια ομαλή και ισορροπημένη έναρξη στην σεξουαλική ζωή.
Τοκετός
Μετά τον φυσιολογικό τοκετό οι ιστοί που συγκρατούν τις κολπικές δομές επανέρχονται,όχι όμως πλήρως και γι αυτό τις περισσότερες φορές υπάρχει μια χαλάρωση,(η οποία μπορεί να είναι ελάχιστη και όχι αντιληπτή από την γυναίκα), έως και αρκετά σοβαρου βαθμού, με τις αντιστοιχες συνέπειες,οι κυριότερες των οποίων είναι ακράτεια ούρων εκ προσπαθείας και η πρόπτωση μήτρας.
Μετά τον τοκετό ο κόλπος και τα γειτονικά όργανα μπορεί να τραυματιστούν και είναι μέριμνα του μαιευτήρα να αποκαταστήσει με προσοχή την όποια βλάβη για την αποφυγή μελλοντικών προβλημάτων κυρίως στη σεξουαλική επαφή με την μορφή πόνου,καθώς και προβλημάτων που επιφέρει η κολπική χαλάρωση.Η εφαρμογή κατα κανόνα της περινεοτομής μειώνει σε μεγάλο βαθμό τις επιπλοκές διότι προκαλείται ελεγχόμενη ρήξη,η οποία αποκαθίσταται από το μαιευτήρα με τρόπο ώστε να συντελείται η φυσιολογική επαναφορά του κόλπου.
Θηλασμός
Κατά τον θηλασμό τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων που τον συνοδεύουν μπορεί να καθυστερήσουν την φυσιολογική επαναφορά του κόλπου μετά τον τοκετό. Αυτό συμβαίνει διότι τα οιστρογόνα είναι υπεύθυνα για τη διατήρηση της ελαστικότητας, της υγρασίας και της φυσική λίπανσης του κόλπου. Για τον λόγο αυτό οι γυναίκες συχνά παραπονιούνται για ξηρότητα και πόνο στην επαφή μετά τον τοκετό.
Η κατάσταση αυτή αντιμετωπίζεται επιτυχώς με την εφαρμογή εγκεκριμένων προϊόντων περιποίησης του κόλπου και λιπαντικών.
Εμμηνόπαυση
Ο κόλπος ήδη από την φάση της κλιμακτηρίου και κυρίως με την εγκατάσταση της εμμηνόπαυσης υφίσταται ατροφικές αλλοιώσεις λόγω της μεγάλης πτώσης των οιστρογόνων. Τα τοιχώματα λεπταίνουν, ξηραίνονται και φλεγμαίνουν και προκαλούν τα γνωστά συμπτώματα της κολπικής ατροφίας όπως η τοπική δυσφορία,το αίσθημα καύσου και ξηρότητας και κυρίως ο πόνος κατά την σεξουαλική επαφή.
Λόγω αύξησης του κολπικού ph και γενικότερης πτώσης του αμυντικού μηχανισμού του ουρογεννητικής περιοχής είναι αρκετά συχνές οι ενοχλήσεις στην ούρηση καθώς και οι ουρολοιμώξεις. Πιο επιρρεπείς στην ατροφική κολπίτιδα είναι οι καπνίστριες,οι γυναίκες που δεν έχουν γεννήσει ή όσες έχουν γεννήσει μόνο με καισαρική τομή.
Ο γυναικολόγος είναι ο πλέον αρμόδιος για να σας προτείνει την κατάλληλη θεραπεία όπου οι κυριότερες επιλογές είναι τοπικές κρέμες οιστρογόνων, ενδοκολπικά τζελ με ενυδατικά και καλλυντικά συστατικά τα οποία η γυναίκα μπορεί να εφαρμόζει άφοβα για όσο χρονικό διάστημα επιθυμεί και τέλος εξωτερικά λιπαντικά τζελ για τη διαδικασία της επαφής.
Αν κριθεί απαραίτητο από τον γιατρό σας και πάντα αναλόγως την περίπτωση, υπάρχει και η δυνατότητα αντιμετώπισης της κολπικής ατροφίας με τη χρήση λέιζερ για ανάπλαση του κόλπου.
Σε όλες τις περιπτώσεις που αναφέρθηκαν και για κάθε ηλικιακό φάσμα,ο κόλπος αποτελεί ιδιαίτερη ανατομική οντότητα για τη γυναίκα,η οποία καλό είναι να ακολουθεί τους κανόνες περιποίησης και υγιεινής υπό την καθοδήγηση του γυναικολόγου της και να χρησιμοποιεί πάντα κατάλληλα και εγκεκριμένα προϊόντα για τη ευαίσθητη αυτή περιοχή.
Ηλίας Δαλιάνης
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Σχετικά άρθρα:
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ. ΠΩΣ ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΤΕ ΤΙΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ