ΠΩΣ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΤΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΟΤΑΝ ΡΩΤΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΣΕΞ
Η περιέργεια των παιδιών είναι ανεξάντλητη και σίγουρα θα έρθει η στιγμή που θα αρχίσουν να θέτουν ερωτήματα γύρω από το σεξ και τη σεξουαλικότητα .
Αυτές οι συζητήσεις μπορεί να προκαλούν αμηχανία, όμως είναι απαραίτητες ώστε να μπορέσετε έγκαιρα και υπεύθυνα να επηρεάσετε θετικά τις αντιλήψεις και τη συμπεριφορά του παιδιού σας απέναντι στο σεξ. Για αυτό όσο νωρίτερα ξεκινήσετε τις σχετικές συζητήσεις μαζί του τόσο το καλύτερο.
Άλλωστε η σεξουαλική αγωγή των παιδιών δεν αποτελεί πλέον εκείνη τη μία και μοναδική συζήτηση που έκανε κάποτε η μητέρα με την κόρη της ενόψει του ερχομού της πρώτης της περιόδου ή ο πατέρας με τον γιο του όταν εκείνος έφθανε στην εφηβεία.
Είναι σημαντικό να ακούτε πάντα με προσοχή αυτό που το παιδί σας έχει να σας πει ώστε να καταλάβετε αν έχει λάβει λανθασμένα ερεθίσματα.
Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση πρέπει να προσαρμόζεται στην ηλικία του παιδιού σας.
Πώς να μιλήσετε για τη σεξουαλικότητα
Σε παιδιά έως 2 ετών
Σίγουρα ένα τόσο μικρό παιδί δεν θα εκφράσει απορίες σχετικά με το σεξ αλλά είναι η κατάλληλη περίοδος να μάθει ορισμένα πράγματα για την ανθρώπινη ανατομία. Κατά τη διάρκεια του μπάνιου ή του ντυσίματος θα μπορούσατε να κατονομάσετε τα μέρη του σώματός του.
Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία συχνά εκδηλώνουν μια τάση να αγγίζουν επίμονα τα γεννητικά τους όργανα, οπότε καλό θα ήταν να εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία και να τους εξηγήσετε ότι αυτό δεν είναι ευγενικό όταν είμαστε μαζί με άλλους.
Σε παιδιά από 2 έως 5 ετών
Αυτή είναι η κατάλληλη ηλικία για να εξηγήσετε στο παιδί σας ποια είναι τα όρια στη σωματική επαφή με τα άλλα παιδιά ή τους ενήλικες. Δώστε τους να καταλάβουν ρητά ότι δεν είναι αποδεκτό να αφαιρούν τα ρούχα τους μπροστά σε άλλους, να αγγίζουν τους άλλους στα ευαίσθητα σημεία αλλά ούτε και να αποδέχονται από εκείνους τέτοιου είδους συμπεριφορές.
Σε αυτή τη φάση είναι πολύ πιθανό να ερωτηθείτε από το παιδί σας για το πώς έρχονται στον κόσμο τα παιδιά. Ο τρόπος που θα απαντήσετε εξαρτάται από την δική σας αίσθηση για το τί είναι σε θέση να καταλάβει το παιδί σας στη συγκεκριμένη φάση της ανάπτυξής του. Σε κάθε περίπτωση με απλά λόγια μπορείτε να του εξηγήσετε κάποια στοιχεία που διέπουν τον φυσικό μηχανισμό της αναπαραγωγής, δίνοντας παραδείγματα από τη φύση και από τον άνθρωπο. Το σποράκι και το αυγό που ενώνονται είναι ένα τυπικό παράδειγμα που χρησιμοποιούν πολλοί γονείς και γίνεται εύκολα κατανοητό από τα παιδιά. Σε αυτή τη φάση δεν χρειάζεται να δώσετε περισσότερες λεπτομέρειες για τον τρόπο που αυτά τα δύο έρχονται σε επαφή.
Επίσης, αυτή είναι μια καλή περίοδος για να εξηγήσετε στο παιδί σας ότι οι οικογένειες μπορούν να δημιουργηθούν και με πολλούς άλλους τρόπους, όπως η υιοθεσία, η συνένωση μονογονεϊκών οικογενειών κ.α.
Σε παιδιά από 6 έως 8 ετών
Σε αυτή την ηλικία είναι πολύ σημαντικό να συζητήσετε με το παιδί σας για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, παρόλο που για αρκετά χρόνια ακόμα είναι συνετό να μην το αφήνετε να το χρησιμοποιεί χωρίς επιτήρηση. Επίσης πρέπει να μεριμνήσετε για την ενεργοποίηση του γονικού ελέγχου στις συσκευές που το παιδί σας έχει πρόσβαση. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να του εξηγήσετε ότι το internet είναι ένας ολόκληρος ψηφιακός κόσμος που, όπως και στον αληθινό, υπάρχουν και εκεί πράγματα που απευθύνονται μόνο σε ενήλικες.
Είναι ακόμα η κατάλληλη στιγμή να δώσετε στο παιδί σας περισσότερα στοιχεία για την ανατομία των γεννητικών του οργάνων, τη χρησιμότητά τους αλλά και την ιδιωτικότητα. Υπάρχουν πολλά βιβλία που εξηγούν με τον κατάλληλο τρόπο στα παιδιά αυτής της ηλικίας θέματα όπως την ανατομία των δύο φύλων, τον μηχανισμό της γονιμοποίησης και τη σημασία της διακριτικότητας.
Δεν είναι καθόλου νωρίς να θίξετε και το θέμα της εφηβείας που σε λίγα χρόνια θα φέρει αλλαγές στο παιδικό σώμα και θα το μετατρέψει σε γυναικείο και αντρικό αντίστοιχα. Ιδιαίτερα τα κορίτσια χρειάζεται από μικρή ηλικία να ενημερωθούν για το θέμα της περιόδου, καθώς οι συζητήσεις ανάμεσα στις κοριτσίστικες παρέες για το συγκεκριμένο ζήτημα ξεκινούν από πολύ νωρίς και σίγουρα δεν θα θέλατε η κόρη σας να λάβει λανθασμένες πληροφορίες.
Φυσικά οφείλετε να είστε πρόθυμοι στο να ανταποκριθείτε σε κάθε απορία ή ερώτηση του παιδιού σας για τη σεξουαλικότητα και να προσαρμόζετε τις απαντήσεις σας στη ηλικία του, στον ψυχισμό του αλλά και στο γνωστικό του επίπεδο γύρω από αυτά τα θέματα. Καμία ερώτηση δεν πρέπει να είναι απορριπτέα ή κατακριτέα. Τα παιδιά πρέπει πάντα να νιώθουν άνετα να σας ρωτήσουν οτιδήποτε. Νιώστε ικανοποίηση που σας εμπιστεύονται και απαντήστε τους υπεύθυνα.
Σε παιδιά από 9 έως 12 ετών
Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά βρίσκονται στη φάση της προ εφηβείας και η περίοδος αυτή είναι γεμάτη από συναισθηματικές διακυμάνσεις. Το σώμα τους ξεκινά να αλλάζει και ιδιαίτερα τα κορίτσια αναπτύσσονται ραγδαία. Σε αυτή τη φάση σαν γονιός πρέπει να εστιάσετε στο να αποδεχτεί το παιδί σας πόσο φυσιολογικές είναι όλες αυτές οι αλλαγές, να μην νιώθει άβολα και να μην ντρέπεται.
Είναι πολύ πιθανό σε αυτή την ηλικία να σας θέσει ερωτήματα που αφορούν στο ζήτημα του σεξουαλικού προσανατολισμού. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να αναρωτιέται καθώς τα εξωτερικά ερεθίσματα αλλά και οι συζητήσεις στο φιλικό του περιβάλλον σίγουρα κάποια στιγμή θα αναδείξουν το συγκεκριμένο θέμα. Χωρίς να δώσετε ιδιαίτερη έμφαση μπορείτε να εξηγήσετε στο παιδί σας τον όρο της διαφορετικότητας στην επιλογή συντρόφου.
Το πιο σημαντικό θέμα με το οποίο οφείλετε να ασχοληθείτε σε αυτή την περίοδο είναι η διαπαιδαγώγηση του παιδιού σας σε σχέση με τη σωστή χρήση του κινητού τηλεφώνου και των επαφών του μέσω αυτού, καθώς σε αυτή την ηλικία τα περισσότερα παιδιά αποκτούν το πρώτο τους κινητό τηλέφωνο. Θα ήταν λοιπόν θεμιτό να συμβουλεύετε το παιδί σας να διατηρεί επικοινωνία μόνο με γνωστά άτομα και να μην διακινεί φωτογραφίες δικές του ή άλλων παιδιών. Το θέμα της παιδικής πορνογραφίας είναι αρκετά νωρίς για να το θίξετε, οπότε θα μπορούσατε να του μιλήσετε προς το παρόν για τον εκφοβισμό μέσω φωτογραφικού υλικού.
Σε έναν έφηβο
Αν έχετε μιλήσει στο παιδί σας από νωρίς και ειλικρινά για τη σεξουαλικότητα, σίγουρα θα αποζημιωθείτε όταν εκείνο φθάσει στην εφηβεία. Η σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσά σας θα έχει εδραιωθεί και πιθανότατα θα συνεχίσει να σας μιλάει άνετα και να σας κάνει ερωτήσεις καθώς θα γνωρίζει ότι θα λαμβάνει από εσάς υπεύθυνες απαντήσεις.
Αν ωστόσο δεν έχετε ακόμα εδραιώσει μια τέτοια σχέση ανάμεσά σας, ποτέ δεν είναι αργά να του δηλώσετε ότι θα είστε πάντα διαθέσιμοι για να το ακούσετε.
Γενικά, αποφύγετε τις μακρόσυρτες συζητήσεις που θυμίζουν διάλεξη και μιλήστε του ανοιχτά για τις σεξουαλικές σχέσεις ακόμα και αν η συγκεκριμένη κουβέντα σας προκαλεί αμηχανία.
Είναι σημαντικό να βρίσκεστε πάντα μερικά βήματα μπροστά, για να αποδεικνύετε στο παιδί σας ότι είστε μια έγκυρη πηγή πληροφόρησης αλλά και ότι είστε ανοιχτοί γονείς και πρόθυμοι να συζητήσετε κάθε ζήτημα που το απασχολεί.
Μιλήστε του με παραδείγματα από την αληθινή ζωή για την αντισύλληψη και τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και συμβουλεύστε το να μην επηρεάζεται από τις τάσεις των συνομηλίκων του και από ενδεχόμενες πιέσεις για σεξουαλική συνεύρεση.
Καταλήγοντας, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι ένα κομβικό πεδίο της υγείας και της συναισθηματικής ανάπτυξης των παιδιών και των εφήβων και αποτελεί πυλώνα πρόληψης για τη διασφάλιση της σωματικής και ψυχικής τους υγείας σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους.